Cando era pequeno, tiña moitos coches en miniatura, que daquela se vendían nos quioscos. Ou bueno, a min parecíanme moitos; daban para encher unha bolsa de plástico de tamaño medio. Encantábanme os coches e, como neno obsesionado con recompilar datos (e, a miúdo, repelente), tiña varias fixacións: unha era a de acumular máis coches deses de xoguete, outra aprender con que provincia se correspondía cada matrícula, outra identificar pola rúa marcas e modelos que non coñecía… Tiña tamén unha foto miña de bebé montado nun McLaren que levaran unha vez ao Kiosko Alfonso na Coruña (?), e un dos meus libros favoritos era El álbum de la fórmula 1*, con prólogo de Alain Prost.
O mundo do motor era daquela unha promesa, supoño. Nalgún momento tería a capacidade de ter en grande un coche dos que tiña en pequeno. Os nenos falabamos de coches entre nós, e os máis guais eran os que soaban máis exóticos e poderosos, como o Porsche que aparcaba a miúdo na Avenida de Santa Cristina (aínda que tamén me chamaba moito a atención, por algún motivo, o Citroën BX duns amigos de meus pais). Algún día deixariamos de ser levados para poder levar. Poderiamos vivir na realidade o movemento que se intuía no Colin McRae Rally ou no Gran Turismo da Play. A promesa era un mundo adulto que era basicamente un xogo.
Como é evidente, aquela promesa non se cumpriu. Pero a verdade é que tampouco traballei para que sucedese. Simplemente deixei de pensar nela, e cando era adolescente xa non tiña na cabeza o relato (tan americano como galego) de que os coches significan liberdade. Cando tiña 18 pensei en sacar o carné, pero non pasei de ir preguntar á autoescola. Era verán e había cousas que me apetecían máis. Ao mesmo tempo, cada vez tiña máis amigos con carné arredor, que comezaban a dispoñer de coches prestados ou herdados da familia, nos que ese relato se fixo realidade dalgún xeito sen que eu o pensase moito. Montabamos no Peugeot 205 de Hugo, no SsangYong do pai de Carlos ou no Honda Coupé de Marga e Sara, puñamos a música alta e buscabamos aparcamento durante horas, ou parabamos no sitio ao que había que ir, pero non baixabamos. Seguiamos dentro, falando de como estaban cambiando as nosas vidas logo de ter marchado a estudar fóra, ou logo de ter coñecido xente nova, estupenda ou horrible, ou logo de ter namorado. Eu seguía sendo levado, e aínda estabamos xogando.
Despois coñecín a Monstruo e fomos tocar a moitos sitios, ás veces no Kadett de Toni, ás veces no Vectra, ás veces no Toledo, ás veces no Ibiza. Ter un grupo é encaixar moitas cousas voluminosas nun vehículo pequeno e pasar horas apretado escoitando cancións, facendo amigos e facendo historia sen que ninguén fóra dese coche se dea conta. Eu seguía sendo levado, cousa que agradezo porque pasei vinte anos sendo un batería sen carné, e a miña batería nunca deixou de chegar a onde facía falla.
Aínda que os coches insistisen en presentarse como unha cousa útil que te leva do punto A ao punto B, esa era unha cuestión secundaria. A pesar de que os coches son cada vez menos carismáticos, non deixan de ser instrumentos máxicos que nos permiten acceder a un movemento que non nos é propio. Non deberíamos ir tan rápido, nin deberíamos ir tan lonxe, pero imos. Como non imos ir? Ese poder é fermoso e téñeno descrito Filippo Marinetti, Jonathan Richman, Bruce Springsteen, FØ Records ou Charli XCX. Imos, e esa beleza apóiase no drama e a violencia de combustibles caros, destrución do medio ambiente, accidentes e ruído.
Pero eu non o sinto así de todo. Creo que non teño moito interese no poder, sobre todo se é exercido sobre outra xente, e a miña experiencia como copiloto e pasaxeiro** é a dunha liberdade compartida, que me parece máis bonita que a da liberdade individual. Para min o gran símbolo da beleza dos coches é o Kadett de Toni, como calquera dos vehículos que se convirten nunha especie de extensión do seu condutor, ou máis ben nun amigo. Un coida do outro, van xuntos aos sitios, inventan hábitos xuntos, viven aventuras e problemas. Por iso o Kadett pode ser un símbolo de liberdade, pero non é un símbolo de poder, ou iso creo que representa nos retratos que foron facéndose del ao longo do tempo***.
Co paso do tempo, pasaron cousas: o xogo perdeu espazo respecto ás cousas do mundo adulto, non ter carné foi converténdose nun peso e acabei por apuntarme con Meri e Marta a autoescola e sacalo cun profesor excelente (que xa ensinara a conducir á miña irmá), descubrín que me gusta moito conducir. O mundo do motor é outra cousa, na que segue habendo un punto de fascinación, pero tamén outro de medo e responsabilidade. Agora podo levar xente, pero non teño claro que sexa máis libre, aínda que o futuro promete que visitarei todos os concellos de Galicia.
Arredor de todo isto, fixen unha canción que se chama como este texto, “O mundo do motor”. É un adianto dun disco que se vai chamar “Saudade sempre”, e que vai saír en cassette con Prenom, Interruptor e Caracol Negro, os meus tres selos máis queridos. Os motores aparecen en máis temas do disco, pero este é o que máis xoga con todas estas sensacións que acabo de describir. Fixen tamén un videoclip no que reproducín co Paint 3D varios dos coches que para min se fundiron cos seus condutores e logo púxenos por enriba de imaxes de traxectos que fixen moitas veces a pé ou en transporte público. A ver se vos gusta:
* Outro era, sen dúbida ningunha, outro icono de masculinidade infantil: a Guía Marca da Liga de Fútbol.
** Mención aquí a Bratzantifa, o único antecedente claro que se me ocorre dunha canción que sucede no coche e na que non conduces (de autobús si que hai unhas cantas como “You’re Crazy For Taking the Bus“) en “escribindo…“, onde a protagonista se ocupa de poñer a música, liar pitillos…
*** “O mundo do motor” engádese á lista de obras nas que aparece o Kadett de Toni, que inclúen o videoclip de “Papá borracho” e a curta “Nimbo” que fixo Mar Catarina, o videoclip de “Antonio” que fixo Sara Iglesias, o bordado de Camila Viéitez, o retrato de Pepa Prieto Puy…
Bolsa de patacas 